Perspektywa na 2012: Fundusze Europejskie 2012 to przedostatni rok aktualnej Perspektywy Budżetowej UE.

Vincent van den Bosch

Sprawdź, gdzie są pieniądze i co firmy muszą zrobić, aby zapewnić sobie finansowanie.

Dla europejskich funduszy strukturalnych lub spójności, a także centralnych programów europejskich okres budżetowy obejmuje lata od 2007 do 2013. Ze względu na światowy kryzys finansowy rządy krajów Europy Środkowej zdecydowały się na wydanie większej ilości pieniędzy z budżetu funduszy strukturalnych w latach 2008-2010 niż wynikałoby to proporcjonalnie z całkowitego budżetu tego okresu. Dlatego też budżet przeznaczony na nabór wniosków w latach 2012 i 2013 składa się przede wszystkim z niewykorzystanych elementów budżetu wpływających z powrotem w związku z przerwanymi projektami lub programami. Jednakże sytuacja centralnych programów europejskich jest inna, co jest dobrym znakiem. Programy krajowe wspierane przez fundusze strukturalne UE będą prowadziły coraz mniejszy nabór wniosków, a rozpoczynane projekty będą miały obniżone budżety, natomiast centralne programy UE będą prowadzone aż do roku 2013 z pełnymi proporcjonalnymi budżetami.

W związku z powyższym, nie bez przyczyny coraz więcej organizacji z Europy Środkowej zwraca się w kierunku centralnych programów UE po dodatkowe dofinansowanie swoich projektów badawczych i demonstracyjnych.

Takie organizacje zazwyczaj stosują jedno z poniższych rodzajów podejść:

1) Programy mają ten sam charakter co programy strukturalne, więc inwestycje i inne materialne projekty powinny w łatwy sposób uzyskać dofinansowanie, lub

2) Programy przeznaczone są tylko dla najbardziej złożonych projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych przez organizacje europejskie.

W rzeczywistości programy centralne UE (dalej zwane funduszami UE) dzielą się na setki podprogramów, od finansowania wysoko wyspecjalizowanych programów badawczo-rozwojowych po działalność marketingową i operacyjną. Każdy rodzaj organizacji może skorzystać z funduszy UE zwłaszcza, że oznaczają one nie tylko wsparcie finansowe. Pomagają również określić swoje ambicje, przyciągnąć nowych partnerów do współpracy (oraz ich wiedzę), uzyskać rozpoznawalność i uznanie. Jeżeli masz europejskie ambicje, sprawdź jakie możliwości oferują programy funduszy europejskich.

Na początek należy rozróżnić dwa rodzaje programów UE:

PROGRAM

7 Program Ramowy dla badań, rozwoju technologicznego i działań demonstracyjnych

Zewnętrzne programy ramowe, takie jak program na rzecz konkurencyjności i innowacji, program „Uczenie się przez całe życie”, LIFE, Marco Polo, TEN-E, TEN-T i inne

CEL

Pokonywanie barier technologicznych

Pokonywanie barier nie związanych z technologią

TYP DZIAŁALNOŚCI

Badania, rozwój i demonstracje technologiczne

Wzmacnianie świadomości, demonstracje, akcje pilotażowe

7 Program Ramowy (FP7)

Czym jest 7 Program Ramowy?

FP7 to program europejski przeznaczony dla badań i rozwoju technologii. Program rozpoczął się w 2007 roku i zakończy się w roku 2013. Jego budżet wynosi 50 miliardów EUR, dzięki czemu stanowi on główne narzędzie wsparcia badań i rozwoju w zakresie praktycznie wszystkich dyscyplin naukowych. Dzieli się na cztery podprogramy: Współpraca, Pomysły, Ludzie i Możliwości. Są to bardzo szerokie pojęcia, dlatego też poniżej przedstawiamy podsumowanie.

Współpraca

Ten program skupia się na innowacyjnych badaniach prowadzonych w formie współpracy międzynarodowej. Oferuje szeroki zakres możliwości w następujących obszarach:

• Zdrowie;

• Żywność, rolnictwo i biotechnologia;

• Technologie informatyczne i komunikacyjne;

• Nanonauka i nanotechnologia;

• Materiały i nowe technologie produkcyjne;

• Energia;

• Środowisko (łącznie ze zmianami klimatycznymi);

• Transport (transport naziemny oraz aeronautyka);

• Nauki społeczno-ekonomiczne i humanistyczne;

• Przestrzeń kosmiczna;

• Bezpieczeństwo.

Pomysły

Ten program wspiera „badania pionierskie” (frontier research) w oparciu o doskonałość naukową. Każdy obszar naukowy i technologiczny, łącznie z inżynierią, naukami socjologiczno-ekonomicznymi oraz humanistycznymi, może wnioskować o dofinansowanie. Dzięki temu programowi uzdolnieni badacze mogą utworzyć zespoły badawcze w instytutach lub na uniwersytetach w odniesieniu do wielu dziedzin naukowych.

Ludzie

Ten program skupia się na mobilności badaczy i wspieraniu rozwoju ich karier na terytorium Unii Europejskiej lub poza jej granicami:

• Wstępne szkolenia dla badaczy – Sieci Marii Curie,

• Partnerstwa akademicko-przemysłowe,

• Współfinansowanie regionalnych, krajowych i międzynarodowych programów dotyczących mobilności,

• europejskie stypendia wyjazdowe IEF.

Możliwości

Program Możliwości ma na celu zwiększenie możliwości badawczych i naukowych w Europie:

• Infrastruktura badawcza,

• Badania na rzecz MŚP (małych i średnich przedsiębiorstw),

• Obszary wiedzy,

• Potencjał badawczy,

• Nauka w społeczeństwie,

• Współpraca międzynarodowa.

Co możesz z tego mieć? Niektóre podprogramy, takie jak na przykład Współpraca lub Pomysły, wymagają, aby twoja organizacja znajdowała się w czołówce europejskiej innowacji i badań. Jednak są również inne programy, które mają na celu pomóc Ci wprowadzać innowacyjne rozwiązania.

Dla małych i średnich przedsiębiorstw: Chcesz współpracować z organizacjami badawczymi, aby ulepszyć swoje procesy produkcyjne? A może wolisz zlecić działania związane z badaniami firmom zewnętrznym?

FP7 Możliwości – Program dla MŚP może być przeznaczony właśnie dla Ciebie.

Celem tego programu jest rozszerzenie możliwości prowadzenia badań i wprowadzania innowacji przez małe i średnie przedsiębiorstwa europejskie, które same nie posiadają odpowiednich możliwości badawczych (lub też nie posiadają ich w konkretnej dziedzinie, którą chcą się zająć) i zamierzają zlecić badania wyspecjalizowanym organizacjom RTD. Struktura konsorcjum obejmuje minimum 3 MŚP oraz co najmniej 2 RTD (uniwersytety, organizacje badawcze, przedsiębiorstwa prowadzące badania). Wielkość dofinansowania dla MŚP oraz organizacji RTD non-profit waha się od 50% do 100%. W praktyce refundowane są wszystkie koszty zlecanych badań i działań demonstracyjnych. Organizacje RTD „fakturują” swoje koszty na MŚP, a MŚP otrzymują w zamian wszystkie prawa własności intelektualnej.

Obecnie dla programu trwa nabór wniosków, który kończy się 6 grudnia 2011 roku. Całkowity budżet dla tego naboru wynosi prawie 220 milionów euro. W 2012 roku odbędzie się nowy nabór wniosków.

EuroStars

Program Eurostars zapewni twoim innowacyjnym rozwiązaniom szybkie wejście na rynek. Rezultat projektu musi znaleźć się na rynku w ciągu 2 lat od zakończenia jego realizacji.

Eurostars jest częścią szerszego programu europejskiego i wspiera MŚP prowadzące działalność badawczo-rozwojową. Program jest współfinansowany przez Wspólnotę Europejską oraz 33 kraje członkowskie EUREKI. MŚP prowadzące działalność badawczą to MŚP, które przeznaczają co najmniej 10% swoich obrotów lub FTE na działalność badawczą. Eurostars zapewnia wsparcie finansowe za pośrednictwem rządu każdego z uczestniczących krajów dla innowacyjnych europejskich projektów badawczo-rozwojowych wprowadzanych na rynek. Projekt może trwać maksymalnie trzy lata i musi być prowadzony przez MŚP prowadzące działalność badawczą, współpracujące z co najmniej jednym partnerem z innego kraju objętego programem Eurostars.

Eurostars przyjmuje wnioski o dofinansowanie, które będą oceniane w ramach przetargu. Najbliższy termin składania wniosków 1 marca 2012 roku. Osobny budżet dostępny jest dla każdego kraju uczestniczącego, niezależnie od innych programów. W Polsce dofinansowanie projektów obejmuje 60% budżetu dla MŚP, uniwersytetów i organizacji badawczych, w których koszty projektu zawierają personel, maszyny, urządzenia, materiały, zasoby i podwykonawstwo.

FP7-Ludzie – Przemysł – Academia Partnerships and Pathways – IAPP

A może poszukujesz wsparcia finansowego dla wspólnie prowadzonych wyspecjalizowanych badań naukowych?

IAPP ma na celu ustanowienie i wspieranie długofalowej współpracy pomiędzy organizacjami z sektora publicznego i prywatnego w drodze wymiany pracowników pomiędzy sektorami oraz rekrutację nowych pracowników badawczych w ramach wspólnego projektu badawczego o wysokiej jakości naukowej i technologicznej. Dodatkowo organizowana będzie integracja mająca na celu wymianę wiedzy i kultury pomiędzy różnymi partnerami w projektach.

W programie mogą uczestniczyć organizacje zaangażowane w działalność badawczą, zarówno z sektora prywatnego jak i publicznego. Konsorcjum powinno składać się z jednego lub więcej uniwersytetów i/lub centrów badawczych oraz jednego lub więcej przedsiębiorstw, w szczególności MŚP, z co najmniej dwóch krajów członkowskich lub stowarzyszonych. Z każdego z dwóch sektorów wymagany jest co najmniej jeden uczestnik. Wymiana pracowników badawczych możliwa jest tylko dla badaczy na poziomie wczesnych lub zaawansowanych badań i może obejmować również personel techniczny i zarządzający. Okresy wymiany dla pojedynczych pracowników wynoszą od dwóch miesięcy do dwóch lat.

Dofinansowanie unijne: w przybliżeniu 100% kosztów personelu plus dofinansowanie organizacji współpracy oraz wydarzeń integracyjnych (średnie dofinansowanie na projekt to 900 000 euro). Zobowiązania sprawozdawcze są ograniczone. Obecny nabór wniosków rozpoczął się 19 października i kończy się 19 kwietnia 2012 roku. Budżet wynosi 80 milionów euro.

MŚP motoryzacyjne z Austrii oraz jego dostawca z Francji chcą rozpocząć długoterminową współpracę z instytutem badawczym z Holandii. W ramach tej współpracy chcą wymieniać się wiedzą i pomysłami w ramach trwającego cztery lata projektu badawczego dotyczącego manekinów dziecięcych do testów zderzeniowych.

W tym celu MŚP oraz jego dostawca wysyłają 4 członków personelu badawczego do instytutu na dwa półroczne okresy. Jest to 2 pracowników ze stażem krótszym niż 4 lata, 1 pracownik z doświadczeniem 4-10 lat oraz 1 pracownik ze stażem badawczym ponad 10 lat.

Instytut badawczy wyśle pracowników badawczych tego samego rodzaju do MŚP oraz dostawcy na ten sam okres czasu. Dodatkowo, instytut badawczy zatrudni 2 zagranicznych badaczy z doświadczeniem od 4 do 10 lat do realizacji określonego projektu badawczego przez okres jednego roku.

Ten przykładowy projekt otrzyma przybliżony budżet 453 969 euro dla MŚP, 482 874 euro dla dostawcy oraz 1 167 376 euro dla instytutu badawczego. Całkowity budżet projektu to około 2,1 miliona euro.

Zewnętrzne Programy Ramowe

Dla projektów, w przypadku których ograniczenia technologiczne nie są znaczącym problemem, ale jest nim wprowadzenie na rynek oraz budowanie rozpoznawalności nowych produktów, procesów lub usług, zewnętrzne programy ramowe zapewniają szeroki zakres możliwości. Te programy obejmują rozległy i zróżnicowany zakres dziedzin takich jak: energia odnawialna, rozwiązania przyjazne środowisku, wieloletnie programy edukacyjne, ograniczenie transportu drogowego itp.

Marco Polo

Zajmujesz się działalnością związaną z transportem towarowym lub logistyką? Nabór wniosków w 2011 roku to kolejna możliwość ubiegania się o dofinansowanie z programu Marco Polo. Propozycje projektów można składać do 16 stycznia 2012 roku.

Marco Polo zapewnia dofinansowanie dla przedsiębiorstw komercyjnych, które chcą zamienić transport drogowy na transport krótkimi trasami morskimi, koleją lub wodami śródlądowymi LUB ograniczyć transport drogowy poprzez integrację tego transportu z logistyką produkcyjną. W programie mogą uczestniczyć pojedyncze przedsiębiorstwa komercyjne oraz konsorcja ze wszystkich 27 krajów członkowskich oraz krajów stowarzyszonych (Liechtenstein, Norwegia i Islandia) oraz z Chorwacji. Projekt Marco Polo może trwać od 36 do 60 miesięcy.

Dofinansowanie wynosi:

· do 35% całkowitych kosztów kwalifikowalnych (nauka ogólna: 50%),

· 2 euro za każde 500 tonokilometrów ładunku przesuniętego z dróg na inne środki transportu

· Różnica pomiędzy całkowitymi kosztami związanymi z działaniem oraz całkowitym zyskiem generowanym przez działanie.

Dostępny budżet: 57 milionów euro.

Wyróżniamy 5 rodzajów działań:

Modal shift actions (przeniesienie modalne): uruchomienie nowej usługi transportowej koleją, wodami śródlądowymi, krótkimi trasami morskimi lub połączeniem tych metod. Znaczące ulepszenie istniejących usług również jest objęte programem. Minimalna zmiana to 60 milionów tonokilometrów średnio w okresie rocznym, dla projektów wód śródlądowych jest to 13 milionów tonokilometrów na rok, a dla pojedynczych załadowanych składów – 30 milionów tonokilometrów rocznie.

Catalyst actions (działania katalizujące): innowacyjne działania powodujące prawdziwy przełom i oferujące rozwiązania przełamujące strukturalne bariery rynkowe. Próg kwalifikacji do tego rodzaju działań to 30 milionów tonokilometrów rocznie.

Common learning actions (wspólne działania edukacyjne): mają na celu poprawę współpracy i wymianę wiedzy. Minimalny próg dofinansowania to 250 000 euro.

Motorways of the seas actions (autostrady morskie): innowacyjne działania, mające na celu rozwój częstych krótkodystansowych intermodalnych morskich usług transportowych obejmujących dużą ilość ładunków. Minimalny próg kwalifikacji do tego programu to 200 milionów tonokilometrów rocznie.

Traffic avoidance actions (unikanie transportu): innowacyjne działania mające na celu zwiększenie wydajności międzynarodowego transportu poprzez modyfikacje w zakresie produkcji i dystrybucji. Minimalne wymagane ograniczenie ruchu to 80 milionów tonokilometrów rocznie.

Przykłady

Typ działania

Projekt

Dofinansowanie

Modal shift

Zbiorniki kolejowe kursujące cztery razy w tygodniu pomiędzy Sławkowem i Brzegiem Dolnym (Polska) oraz Hamburgiem i Bremerhaven (Niemcy).

€ 1.127.347

Modal shift

Multimodalna dystrybucja mrożonego soku pomarańczowego w Europie: wodami śródlądowymi pomiędzy Amsterdamem (Holandia), Gent i Antwerpią (Belgia) oraz Mannheim (Niemcy), krótką drogą morską pomiędzy Kartaginą (Hiszpania), Liverpoolem (Wielka Brytania) oraz Ventspils (Łotwa).

€ 1.695.138

Traffic avoidance

1) Zastosowanie dwupoziomowej naczepy do transportu palet.

2) Zastosowanie przyczepy MAXI do transportu szkła wielkogabarytowego do przekształcenia w mega-przyczepę do transportu regularnych palet transportowych w drodze powrotnej

€ 5.082.051

LIFE+; Niech żyje środowisko!

LIFE+ to instrument finansowy Unii Europejskiej wspierający projekty związane ze środowiskiem i ochroną przyrody. W ostatnim rocznym naborze wniosków dostępne było 267 milionów euro. Nowy nabór wniosków rozpocznie się w lutym 2012 roku, a zakończy w czerwcu 2012 roku, oferując ponad 277 milionów euro na wsparcie 200-320 projektów. Program składa się z trzech podprogramów (LIFE+ Przyroda i Różnorodność Biologiczna, LIFE+ Zarządzanie i Polityka Środowiskowa, LIFE+ Informacja i Komunikacja) i jest dostępny dla organizacji prywatnych i publicznych w odniesieniu do projektów w 27 krajach członkowskich Unii Europejskiej. Kwota dofinansowania to średnio 50% kosztów projektu.

LIFE+ Przyroda i Różnorodność Biologiczna wspiera projekty związane z wdrożeniem Dyrektyw Ptasiej i Siedliskowej, siecią Natura 2000 oraz ograniczeniem zmniejszania się różnorodności biologicznej, co jest jednym z celów unijnych.

LIFE+ Zarządzanie i Polityka Środowiskowa wspiera projekty innowacyjne lub demonstracyjne związane między innymi z rozwojem innowacyjnych technologii, metod, instrumentów oraz polityki. Program skupia się na 13 priorytetowych obszarach: zmiany klimatyczne, woda, powietrze, gleba, środowisko miejskie, hałas, chemikalia, środowisko i zdrowie, odpady i zasoby naturalne, lasy, innowacje (demonstracja innowacyjnych technologii generujących ewentualne korzyści dla środowiska) oraz podejścia strategiczne promujące efektywne wdrożenie polityki środowiskowej Wspólnoty Europejskiej.

LIFE+ Informacja i Komunikacja dofinansowuje projekty związane z wdrożeniem kampanii komunikacyjnych i zwiększających świadomość w zakresie środowiska naturalnego, jego ochrony, i zachowania biodywersyfikacji oraz projektów dotyczących zapobiegania pożarom lasów (zwiększanie świadomości, szkolenia).

Przykłady

Przyroda i różnorodność biologiczna

• Łączenie obszarów Natura 2000

• Odtwarzanie obszarów zalewowych rzek

• Odtwarzanie zagrożonych siedlisk

Zarządzanie i Polityka Środowiskowa

• Zastosowanie nawozów naturalnych do produkcji biomasy celem redukcji emisji CO2

• Program konserwacji i malowania farbami nietoksycznymi kadłubów statków

• Usuwanie kurzu/ pyłu po pojazdach wzdłuż dróg

Informacja i Komunikacja

• Świadomość zachowania różnorodności biologicznej w ewoluującym środowisku wiejskim

• Ograniczenie zużycia wody

• Świadomość dotycząca segregacji odpadów i śmieci

Ekoinnowacja

Czy Twoja spółka chce wprowadzić nowo opracowane, ekologiczne produkty, technologie lub usługi na rynek europejski? Program „Ekoinnowacja” może zaoferować Ci interesujące możliwości.

Program unijny Ekoinnowacja – Projekty Pierwszego Wdrożenia oraz Powielania Rynkowego – oferuje dofinansowanie w wysokości 50% całkowitych kosztów niezbędnych do pomyślnego wprowadzenia ekologicznej innowacji na rynek europejski. Przeznaczony jest dla innowacji, które zostały już pomyślnie zademonstrowane, ale nie zostały wprowadzone na rynek ze względu na krytyczne bariery ograniczające sukces komercyjny.

Priorytetowo traktowane są projekty z następujących dziedzin:

· Recykling materiałów: Poprawienie jakości materiałów poddawanych recyklingowi, innowacyjne produkty (np. wykorzystanie utylizowanych materiałów), innowacje handlowe wzmacniające konkurencyjność przemysłu recyklingowego.

· Zrównoważenie produktów budowlanych: Produkty budowlane oraz związane z tym procesy zmniejszające zużycie zasobów, wbudowanej emisji co2 oraz wytwarzanie odpadów produkcyjnych.

· Sektor żywności i napojów: Procesy produkcyjne o wyższych standardach czystości mające na celu wyższą wydajność, zmniejszenie ilości odpadów oraz zwiększenie zakresu utylizacji i odzysku, wyższą wydajność procesów wodnych.

· Woda: Procesy bez użycia wody, oczyszczania, systemu dystrybucji mające na celu ograniczenie zużycia wody, chemikaliów, energii i materiałów.

· Ekologiczne przedsiębiorstwa: Innowacyjne produkty i usługi zmniejszające wpływ na środowisko oraz wykorzystanie zasobów, zastępowanie materiałów, ekologiczność produkcji oraz czyste procesy produkcyjne, mechanizmy reprodukcji, innowacyjne usługi naprawcze.

Wszystkie rodzaje przedsiębiorstw mogą ubiegać się o dofinansowanie, jednak priorytetem są MŚP. Program nie wymaga współpracy kilku organizacji.

Przewidywany termin składania wniosków to sierpień 2012 roku.

Przykładowe projekty

Tytuł projektu

Opis projektu

Oczekiwane wyniki

Recykling pozostałości z rozdrabniania samochodów i asfaltu zawierającego smołę

W Europie wytwarza się rocznie 1 miliard ton asfaltu zawierającego smołę (TCA) z dróg publicznych oraz 5 milionów ton pozostałości z rozdrabniania samochodów (SR). Obecnie pozostałości z rozdrabniania samochodów trafiają na wysypiska ziemne, a asfalt jest ponownie wykorzystywany do budowy dróg lub jest poddawany spalaniu. Po raz pierwszy dostępna jest technologia oczyszczania termicznego dla SR i TCA.

Projekt oznacza pierwsze trwałe, pełne zastosowanie tego procesu w oczyszczaniu asfaltu oraz pozostałości po rozdrabnianiu samochodów.

Proces całkowicie wyeliminuje produkcję toksycznych chemikaliów.

Projekt ma na celu wprowadzenie na rynek procesu zmierzającego do ograniczenia kosztów oraz znaczącego zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko.

Ekonomiczne rozwiązanie samowystarczalnego przekształcania osadów ściekowych w pył o wielu zastosowaniach

Osady kanalizacyjne z małych gmin wiejskich lub dużych zakładów przemysłowych stanowią problem utylizacyjny. Spalanie w elektrowniach lub przemyśle cementowym jest drogie i nieskuteczne. Proces Kalogeo wykorzystuje ciepło powstające w trakcie procesu do suszenia osadów, redukując je do pyłu, który jest następnie utylizowany jako element zastępujący cement lub przechowywany i sprzedawany samodzielnie ze względu na zawartość fosforu. Nadwyżka energii z procesu może zostać wykorzystana do ogrzewania lub przekształcona w energię elektryczną.

Projekt jest działaniem pilotażowym na pełną skalę wdrażanym w austriackim zakładzie produkującym beton. Dwa duże przedsiębiorstwa monitorują skuteczność, ekonomiczność oraz jakość wszystkich faz projektu, a także testują utylizację produktu końcowego. Zakład pilotażowy sprawdza możliwość zastosowania procesu Kalogeo na rynku europejskim.

Dodatkowo…

• Wstępna komercjalizacja opon ekologicznych (kopolimery do zastosowania w gumie termoplastycznej)

• Foto-bioreaktor do produkcji mikro alg zawierających duże ilości kwasów omega-3

• Lekkie tacki do żywności z rPET

• Cięcie płytek ceramicznych (system suchego cyklu mający na celu uniknięcie powstawania pyłu)

• Ekologiczna obróbka krwi w rzeźniach

Autor: Vincent van den Bosch, partner zarządzający PNO CEE

Artykuł dodano w następujących kategoriach: finanse.